Week 3: een geweld(ige) week
Door: Lisa Gardebroek
Blijf op de hoogte en volg Lisa
09 Maart 2014 | Kenia, Sondu
Afgelopen week was een drukke en bijzondere week, waarin veel is gebeurd.
Het begon maandagochtend al toen ik op de afdeling aankwam. Op tafel lag een dossier van een patiënt, waar met grote letters opgeschreven stond: RIP. Een vrouw van 40 jaar was overleden aan tuberculose. Ik begon erover tegen een collega en ik zei dat ik het erg vond dat zo’n jonge vrouw was overleden. Ze moest er eigenlijk een beetje om lachen dat ik er over begon. Voor hen is het schijnbaar vrij normaal. Ze pakte mijn hand vast en sleurde me lachend mee naar een patiënt om een infuus te prikken.
Dinsdag had ik nogal moeite om mijn bed uit te komen, waardoor ik 5 minuten later op de afdeling kwam. Maar natuurlijk, ik was de enige. Ik besloot om de rapportage vast even door te lezen. Tot mijn grote verbazing zag ik dat er voor vandaag al dingen gerapporteerd waren, terwijl ik nog geen enkel personeelslid had gezien. Er stond bijvoorbeeld dat een patiënt om 9 uur had geklaagd over rugpijn, terwijl het nog geen kwart voor 8 was. Blijkbaar doet de nachtdienst vast de rapportage voor de volgende dag, zodat de dagdienst het niet zo druk heeft.
Woensdag zijn we weer met de Duitsers naar een primary school geweest, vlakbij Sondu. Ik zat samen met Felix en Elke achterin de auto op een houten bankje dat met een touw was vastgemaakt. Je moest je super goed vasthouden want het was natuurlijk een gehobbel. Daarbij kwam dat David achter het stuur zat. Hij is zo ongeveer de meest lompe driver van heel Nyabondo. Het is een wonder dat we zonder kleerscheuren of botbreuken aankwamen op de bestemming. Ik heb mij verbaast over hoe leraren met de kinderen omgaan. Toen een leerling wat tussendoor zei, kreeg hij een tik op zijn hoofd met een stok. De leraar zag mijn verbaasde gezicht, wat hij heel grappig vond. Hij vroeg of dat in Nederland ook gebeurde. Nou, ik denk dat een leraar in Nederland zijn baan kwijt was geweest.
Donderdag was een hele aparte dag. Opeens moest ik met een collega mee naar de kinderafdeling. Ik had geen idee wat er precies aan de hand was, maar ik ving op dat ik ergens mee moest helpen. Toen ik hier aankwam zag ik een schattig klein meisje van 7 maanden in een enorm bed liggen. Je kon duidelijk zien dat dit meisje het zwaar had. Ze had onder andere veel moeite met ademen. Het was erg hectisch op haar kamertje en er liepen artsen en verpleegkundigen om haar heen te rennen. Toen ik vroeg wat er met het meisje was, kreeg ik te horen dat ze malaria had en dat ze erg ziek was. Haar moeder was 2 maanden na haar geboorte overleden en ook haar vader leeft niet meer. Opeens moest ik helpen door dingen aan te gaan geven en zo. Terwijl ik helemaal niks van die hele afdeling wist. Ik wist niet waar dingen lagen, dus ik voelde me nogal machteloos. Ik kon niks doen! En ik zag dat het meisje het steeds zwaarder kreeg met ademen. Ik vroeg of ze het wel zou overleven. ‘Ja, het is een kind, die herstelt zich snel. Het gaat straks weer beter met haar’ was het antwoord dat ik kreeg. Maar ik geloofde er niks van.. Ze werd aan een zuurstofapparaat aangesloten, maar de stroom lag er uit. Ze moest naar een andere kamer, maar dit kost natuurlijk (te veel) tijd. Ik voelde dat haar armpjes en beentjes koud werden, en net toen ik er met mijn neus bovenop stond, blies ze haar laatste adem uit..
De zus van de overleden moeder van het meisje had beloofd om goed voor het meisje te zorgen. Toen ze te horen kreeg dat Samantha (het meisje) was overleden, was ze zo ontzettend verdrietig. Ze werd echt helemaal gek. Ik moest haar opvangen samen met een collega (die steeds weg liep, waardoor ik alleen met de vrouw was). De vrouw liet zich op de grond vallen van verdriet. Verschrikkelijk om te zien. Ze keek naar het levenloze lichaampje en ze begon heel hard te gillen. Een half uur later kwam nog een familielid. Ze gingen om het lichaampje heen dansen, huilen en schreeuwen. Heel bijzonder.
Het was een ontzettend heftige dag voor me. Ik bleef de hele dag denken aan wat ik had gezien. Het idee dat het meisje het in Nederland waarschijnlijk wel gehaald zou hebben.. Dat het zuurstofapparaat het niet deed omdat de stroom uitviel.. Het leek erop dat ik de enige van het personeel was die het zwaar had toen we het meisje zagen overlijden. Op het moment zelf was ik gelukkig erg rustig en ik kon me redelijk groot houden. Maar toen Jolanda me op kwam halen voor de pauze, kwam het er even allemaal uit. Ik was even helemaal overstuur van wat ik had gezien. Het kwam ook zo onverwachts. Ik had me er totaal niet op voor kunnen bereiden. En het is zo onwerkelijk om zo’n klein meisje te zien sterven. Dat hoort gewoon niet.
We hebben het weekend heerlijk in een hotel doorgebracht, om even bij te komen van alles. We hebben genoten van een heerlijk verkoelend zwembad en bovenal van een douche! Het leek eeuwen geleden dat ik onder een douche had gestaan. De Duitsers kwamen ons zaterdag en zondag gezelschap houden. We hebben een super weekendje gehad!
Het was nog wel even spannend of we terug konden naar Nyabondo, omdat we langs Sondu kwamen waar het momenteel niet zo veilig is. In deze omgeving zijn twee verschillende stammen. De Loue en de Swaikie (De namen kloppen vast niet helemaal, maar zoiets was het). De Swaikie mensen hebben een koe gejat van de Louers. Als wraak hierop hebben de Louers iemand van de Swaikie stam vermoord. Er wordt veel gevochten tussen de stammen en er zijn veel gewonden en 2 doden gevallen. We hebben contact met Martin gehad en hij zei dat het veilig was als het nog licht was. Hij heeft ons rond een uur of 5 opgehaald uit Kisumu, zodat we voor het donker sowieso thuis waren. Onderweg zagen we veel mannen langs de weg staan met geweren, met pijl en bogen, met messen, en met slingers en stenen (ik denk dezelfde die David gebruikte om Goliath te verslaan). Ook was iemand aan het omroepen waar de dichtstbijzijnde ziekenhuizen waren, zodat de gewonden daar heen konden. Dus misschien krijg ik er nog een paar op de afdeling komende dagen.. Voor het eerst voelde ik me een klein beetje onveilig hier in Kenya.
Gelukkig is het in Nyabondo wel veilig. Toen we hier aankwamen kregen we te horen dat ons nieuwe huisje klaar is. We konden meteen de boel verhuizen en we hebben een huisje gekregen waar we heel blij mee zijn. Het is een stukje ruimer en schoner, en.. we hebben een douche! Als deze het blijft doen houden we het hier de komende 3 maanden nog wel uit.
Tot volgende week!
Het begon maandagochtend al toen ik op de afdeling aankwam. Op tafel lag een dossier van een patiënt, waar met grote letters opgeschreven stond: RIP. Een vrouw van 40 jaar was overleden aan tuberculose. Ik begon erover tegen een collega en ik zei dat ik het erg vond dat zo’n jonge vrouw was overleden. Ze moest er eigenlijk een beetje om lachen dat ik er over begon. Voor hen is het schijnbaar vrij normaal. Ze pakte mijn hand vast en sleurde me lachend mee naar een patiënt om een infuus te prikken.
Dinsdag had ik nogal moeite om mijn bed uit te komen, waardoor ik 5 minuten later op de afdeling kwam. Maar natuurlijk, ik was de enige. Ik besloot om de rapportage vast even door te lezen. Tot mijn grote verbazing zag ik dat er voor vandaag al dingen gerapporteerd waren, terwijl ik nog geen enkel personeelslid had gezien. Er stond bijvoorbeeld dat een patiënt om 9 uur had geklaagd over rugpijn, terwijl het nog geen kwart voor 8 was. Blijkbaar doet de nachtdienst vast de rapportage voor de volgende dag, zodat de dagdienst het niet zo druk heeft.
Woensdag zijn we weer met de Duitsers naar een primary school geweest, vlakbij Sondu. Ik zat samen met Felix en Elke achterin de auto op een houten bankje dat met een touw was vastgemaakt. Je moest je super goed vasthouden want het was natuurlijk een gehobbel. Daarbij kwam dat David achter het stuur zat. Hij is zo ongeveer de meest lompe driver van heel Nyabondo. Het is een wonder dat we zonder kleerscheuren of botbreuken aankwamen op de bestemming. Ik heb mij verbaast over hoe leraren met de kinderen omgaan. Toen een leerling wat tussendoor zei, kreeg hij een tik op zijn hoofd met een stok. De leraar zag mijn verbaasde gezicht, wat hij heel grappig vond. Hij vroeg of dat in Nederland ook gebeurde. Nou, ik denk dat een leraar in Nederland zijn baan kwijt was geweest.
Donderdag was een hele aparte dag. Opeens moest ik met een collega mee naar de kinderafdeling. Ik had geen idee wat er precies aan de hand was, maar ik ving op dat ik ergens mee moest helpen. Toen ik hier aankwam zag ik een schattig klein meisje van 7 maanden in een enorm bed liggen. Je kon duidelijk zien dat dit meisje het zwaar had. Ze had onder andere veel moeite met ademen. Het was erg hectisch op haar kamertje en er liepen artsen en verpleegkundigen om haar heen te rennen. Toen ik vroeg wat er met het meisje was, kreeg ik te horen dat ze malaria had en dat ze erg ziek was. Haar moeder was 2 maanden na haar geboorte overleden en ook haar vader leeft niet meer. Opeens moest ik helpen door dingen aan te gaan geven en zo. Terwijl ik helemaal niks van die hele afdeling wist. Ik wist niet waar dingen lagen, dus ik voelde me nogal machteloos. Ik kon niks doen! En ik zag dat het meisje het steeds zwaarder kreeg met ademen. Ik vroeg of ze het wel zou overleven. ‘Ja, het is een kind, die herstelt zich snel. Het gaat straks weer beter met haar’ was het antwoord dat ik kreeg. Maar ik geloofde er niks van.. Ze werd aan een zuurstofapparaat aangesloten, maar de stroom lag er uit. Ze moest naar een andere kamer, maar dit kost natuurlijk (te veel) tijd. Ik voelde dat haar armpjes en beentjes koud werden, en net toen ik er met mijn neus bovenop stond, blies ze haar laatste adem uit..
De zus van de overleden moeder van het meisje had beloofd om goed voor het meisje te zorgen. Toen ze te horen kreeg dat Samantha (het meisje) was overleden, was ze zo ontzettend verdrietig. Ze werd echt helemaal gek. Ik moest haar opvangen samen met een collega (die steeds weg liep, waardoor ik alleen met de vrouw was). De vrouw liet zich op de grond vallen van verdriet. Verschrikkelijk om te zien. Ze keek naar het levenloze lichaampje en ze begon heel hard te gillen. Een half uur later kwam nog een familielid. Ze gingen om het lichaampje heen dansen, huilen en schreeuwen. Heel bijzonder.
Het was een ontzettend heftige dag voor me. Ik bleef de hele dag denken aan wat ik had gezien. Het idee dat het meisje het in Nederland waarschijnlijk wel gehaald zou hebben.. Dat het zuurstofapparaat het niet deed omdat de stroom uitviel.. Het leek erop dat ik de enige van het personeel was die het zwaar had toen we het meisje zagen overlijden. Op het moment zelf was ik gelukkig erg rustig en ik kon me redelijk groot houden. Maar toen Jolanda me op kwam halen voor de pauze, kwam het er even allemaal uit. Ik was even helemaal overstuur van wat ik had gezien. Het kwam ook zo onverwachts. Ik had me er totaal niet op voor kunnen bereiden. En het is zo onwerkelijk om zo’n klein meisje te zien sterven. Dat hoort gewoon niet.
We hebben het weekend heerlijk in een hotel doorgebracht, om even bij te komen van alles. We hebben genoten van een heerlijk verkoelend zwembad en bovenal van een douche! Het leek eeuwen geleden dat ik onder een douche had gestaan. De Duitsers kwamen ons zaterdag en zondag gezelschap houden. We hebben een super weekendje gehad!
Het was nog wel even spannend of we terug konden naar Nyabondo, omdat we langs Sondu kwamen waar het momenteel niet zo veilig is. In deze omgeving zijn twee verschillende stammen. De Loue en de Swaikie (De namen kloppen vast niet helemaal, maar zoiets was het). De Swaikie mensen hebben een koe gejat van de Louers. Als wraak hierop hebben de Louers iemand van de Swaikie stam vermoord. Er wordt veel gevochten tussen de stammen en er zijn veel gewonden en 2 doden gevallen. We hebben contact met Martin gehad en hij zei dat het veilig was als het nog licht was. Hij heeft ons rond een uur of 5 opgehaald uit Kisumu, zodat we voor het donker sowieso thuis waren. Onderweg zagen we veel mannen langs de weg staan met geweren, met pijl en bogen, met messen, en met slingers en stenen (ik denk dezelfde die David gebruikte om Goliath te verslaan). Ook was iemand aan het omroepen waar de dichtstbijzijnde ziekenhuizen waren, zodat de gewonden daar heen konden. Dus misschien krijg ik er nog een paar op de afdeling komende dagen.. Voor het eerst voelde ik me een klein beetje onveilig hier in Kenya.
Gelukkig is het in Nyabondo wel veilig. Toen we hier aankwamen kregen we te horen dat ons nieuwe huisje klaar is. We konden meteen de boel verhuizen en we hebben een huisje gekregen waar we heel blij mee zijn. Het is een stukje ruimer en schoner, en.. we hebben een douche! Als deze het blijft doen houden we het hier de komende 3 maanden nog wel uit.
Tot volgende week!
-
09 Maart 2014 - 20:41
Sietse:
Heftig verhaal Lisa, je maakt heel wat mee he, in zo'n korte tijd. Hopelijk lukt het je wel om het een plekje te geven , hoe moeilijk dat ook is. Het is wel goed om met anderen er over te praten en het op te schrijven.
Groetjes
Sietse -
09 Maart 2014 - 20:48
Eefje Versteeg:
Oh Lisa, wat had ik graag even bij je willen zijn om je te troosten. Niet geloven dat ze het daar normaal vinden dat mensen sterven, zeker een kind. Wat erg van die stroom uitval, heel erg om er bij te staan. Je doet het super goed en je hebt wat mij betreft al een lintje verdient. Jammer dat je met Koningsdagnog niet thuis bent anders zou ik een hele vlag om je heen slaan. Dankjewel voor je verslagen , ondanks dat ik met tranen in mijn ogen zit ven ik heel trots op je!! Fijn dat jullie ook nog wat ontspanning hebben gehad, we zijn trots op je!! -
09 Maart 2014 - 21:57
Opa Morren:
Heftig Lisa. Wat een ervaringen. Maar gelukkig merk ik ook dat je kunt genieten. wij hopen van harte dat dat de balans in evenwicht houdt. Allemaal ervaringen waar je je hele, en we hopen nog heel lange, leven wat aan zult hebben. We vinden het erg fijn om van je te horen en te zien. We kijken al weer uit naar het volgende verslag. Pas goed op je zelf. ( Ik zou zelf maar rijden als ik jou was ). Hartelijke groeten en we denken aan je/jullie.
Opa. ( en niet minder van oma natuurlijk ) -
09 Maart 2014 - 23:19
Miranda Van Doleweerd:
Hoi Lisa het was zondagavond en daar was inderdaad weer een nieuw versoag van jou. Boeiend om te lezen wat er allemaal in zo'n week afspeelt. Heftig hoor.
Wel lekker dat jullie ff konden ontspannen in een hotel. Nou fijne week weer en de hartelijke groeten. -
10 Maart 2014 - 06:59
Mama:
Lieve lies, dankjewel dat je tegen papa hebt gezegd dat hij niets mocht zeggen over dat opstandje daar gisteren, ik was meteen naar je toegekomen! Sterkte weer deze week lieverd en heerlijk om je weer even hebben gefacetimed . Xxx -
10 Maart 2014 - 06:59
Mama:
Lieve lies, dankjewel dat je tegen papa hebt gezegd dat hij niets mocht zeggen over dat opstandje daar gisteren, ik was meteen naar je toegekomen! Sterkte weer deze week lieverd en heerlijk om je weer even hebben gefacetimed . Xxx -
10 Maart 2014 - 11:27
Heidi:
He Lisa, wat een heftige dingen en situaties maak jij mee meid...! Niet niks allemaal...
Ik wens jou en je het andere meisje veel bescherming toe en Gods nabijheid!
Liefs Heidi -
10 Maart 2014 - 20:19
Femke:
Wow wat heftig.. gelukkig hebben jullie elkaar!
Sterkte met alle moeilijke dingen en succes samen!
Liefs Femke -
11 Maart 2014 - 14:44
Suzanne Schreuder:
Poeh, pittig hoor! Best heftig om dat allemaal nu mee te maken! Hopelijk heb je veel aan elkaar!
Geniet er ook van om weg te zijn, want voor je het weet is het alweer voorbij :)
Ik houd je in de gaten haha! -
17 Maart 2014 - 11:26
Francisca Den Otter:
Heftig allemaal!
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
